Người nhiễm virus viêm gan B (HBV) thường lo lắng về tình trạng bệnh và băn khoăn không biết nên dùng thuốc hay không và dùng thuốc như thế nào. Thực tế, việc có nên dùng thuốc điều trị viêm gan B hay không và dùng thuốc nào, dùng như thế nào tùy thuộc vào việc theo dõi và quyết định điều trị của bác sĩ. Bệnh nhân cần tuân thủ phác đồ điều trị để đạt hiệu quả cao nhất.
Khi nào nên dùng thuốc điều trị viêm gan B
Ngày nay, với tiến bộ của y học, viêm gan B đã và đang được điều trị rất tốt. Không phải trường hợp bệnh nhân nào cũng cần dùng thuốc điều trị, tùy từng trường hợp và cơ địa của bệnh nhân, bác sĩ cho những phác đồ điều trị riêng. Có thể phân thành 4 trường hợp.
HBsAg
|
HBeAg
| Dấu hiệu lâm sàng | Chỉ định |
| (+) | (+) | Có dấu hiệu lâm sàng: Vàng mắt, vàng da, mệt mỏi, chán ăn, men gan ALT cao | Cần dùng thuốc đặc trị viêm gan B. |
| (+) | (-) | Không có dấu hiệu rõ ràng | Đây là trường hợp người lành mang mầm bệnh, không cần dùng thuốc điều trị viêm gan B. |
| (+) | (+) | Không có dấu hiệu lâm sàng |
Trường hợp này chưa cần dùng thuốc điều trị viêm gan B nhưng có nguy cơ cao, virus có thể tái kích hoạt gây bệnh nên cần theo dõi, nếu thấy xuất hiện các biểu hiện lâm sàng thì khám ngay để kịp thời dùng thuốc.
|
| (+) | (-) | Có dấu hiệu lâm sàng |
Đây là trường hợp người bệnh đã từng bị viêm gan B mạn, virus từng hoạt động âm thầm, sau đó ngừng hoạt động. Trường hợp này tuy chưa cần dùng thuốc điều trị viêm gan B nhưng cần dõi chặt chẽ: khám lâm sàng, xét nghiệm định kỳ để can thiệp kịp thời khi cần thiết
|
Ngoài ra, để quyết định điều trị bệnh viêm gan siêu vi B mạn bằng thuốc cần phải vì còn phải dựa trên kết quả HBV-DNA, có những điều kiện là siêu vi tăng sinh, men gan ALT tăng trên 2 lần bình thường hoặc có bằng chứng gan đang bị tổn thương xơ hóa thể hiện qua kết quả sinh thiết gan hoặc đo độ đàn hồi của gan…
Các thuốc điều trị viêm gan B hiện nay
Hiện nay, có thể chia thành 3 nhóm gồm các thuốc kháng virus, các thuốc hỗ trợ chức năng và bảo vệ tế bào gan, các thuốc kích thích miễn dịch.
Mục tiêu điều trị bệnh viêm gan siêu vi B mạn hiện nay là kiểm soát, ức chế sự tăng sinh của siêu vi B qua đó ngăn bệnh tiến triển, ngừa biến chứng xơ gan, ung thư gan. Sở dĩ như vậy là do đến nay thế giới vẫn chưa có thuốc tiêu diệt được siêu vi B. Gần đây, các nhà khoa học Úc thông báo đã tìm ra loại thuốc chữa khỏi hoàn toàn bệnh viêm gan B mãn tính. Nhưng đây mới chỉ là kết quả khi nghiên cứu trên chuột thí nghiệm và đang bắt đầu thử nghiệm trên người.
Trong trường hợp không hoặc chưa dùng thuốc điều trị viêm gan B, cần tự theo dõi chặt chẽ và kiểm tra định kỳ mỗi 6 tháng
Trong quá trình điều trị, bệnh nhân có thể sử dụng một số thuốc hỗ trợ điều trị viêm gan B nhưng cần lưu ý đây phải là những sản phẩm uy tín được bác sĩ khuyên dùng, có thành phần và cơ chế rõ ràng, được kiểm chứng lâm sàng. Việc dùng các loại thuốc chưa được chứng minh là có tác dụng trong điều trị viêm gan có thể làm giảm khả năng phục hồi thậm chí làm tình trạng gan xấu thêm.
Nhìn chung, hiện có nhiều loại thuốc chữa viêm gan B nhưng khác nhau về mức đạt được hiệu quả, sự kháng thuốc, thời gian điều trị và giá cả. Do vậy, khi có chỉ định dùng thuốc điều trị viêm gan B, người bệnh cần trình bày nguyện vọng để bác sĩ lựa chọn liệu trình thích hợp.
Trong quá trình điều trị, bệnh nhân không nên tự ý dùng thuốc cũng như tự ý bỏ điều trị hay kéo dài thời gian điều trị để tránh khả năng kháng thuốc phải thay đổi phác đồ điều trị rất tốn kém và phức tạp.
Tiếp tục theo dõi khi ngừng điều trị
Để quyết định có nên ngưng thuốc điều trị viêm gan B hay không, bác sĩ sẽ kiểm tra xem tải lượng HBV về dưới ngưỡng và đưa men gan ALT về mức bình thường. Vì tải lượng HBV và nồng độ ALT càng cao thì nguy cơ xơ gan, ung thư gan càng lớn.
Sau khi ngưng thuốc, bệnh nhân cần theo dõi định kỳ để kiểm tra nồng độ virus và men gan để kịp thời điều trị khi bệnh tiến triển.
Trần Châu
